LZD
Jesteśmy naturalnym pomostem pomiędzy teorią i praktyką leśnictwa.
Leśny Zakład Doświadczalny (LZD) w Rogowie składa się obecnie z pięciu jednostek organizacyjnych o różnym charakterze, jednak ściśle ze sobą współpracujących:
- Arboretum
- Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
- Nadleśnictwo z gospodarstwem szkółkarskim
- Ośrodek Hodowli Zwierzyny
- Gospodarstwo Rolnicze w Puczniewie
W okresie 90 lat swego istnienia lasy doświadczalne stały się ważnym i liczącym się w kraju oraz za granicą ośrodkiem nauk leśnych o imponującym dorobku i dużym znaczeniu dla polskiego leśnictwa, spełniającym bardzo istotną rolę w procesie kształcenia przyszłych leśników i edukacji przyrodniczej społeczeństwa. Na terenie lasów SGGW w Rogowie funkcjonują terenowe pracownie naukowe katedr SGGW realizujące ich programy badawcze i dydaktyczne. Na podstawie materiałów badawczych zebranych w obiektach LZD w Rogowie wykonano dotychczas kilkadziesiąt rozpraw doktorskich i habilitacyjnych oraz kilkaset (ponad 900) prac dyplomowych. Wiele informacji uzyskanych w trakcie realizacji badań zamieszczono w kilkunastu podręcznikach akademickich oraz w bardzo licznych publikacjach, a także w opracowaniach o charakterze wytycznych, przyspieszając wdrożenie do praktyki wielu cennych rozwiązań w poszczególnych dziedzinach gospodarki leśnej naszego kraju.
Istniejąca w Rogowie baza hotelowa w postaci domu studenckiego „Jodełka” (rozbudowana dawna bursa SGGW), domu profesorskiego pod nazwą „Belwederek” i „Domu pod Bukiem” może pomieścić w komfortowych warunkach ok. 200 osób.
Oferujemy:
- Drewno iglaste i liściaste z certyfikatem PEFC,
- Sadzonki drzew i krzewów ozdobnych o udokumentowanym pochodzeniu,
- Zwiedzanie Arboretum i Alpinarium,
- Profesjonalną organizację szkoleń i konferencji,
- Zwiedzanie Muzeum Lasu i Drewna,
- Zielone szkoły i obozy przyrodnicze,
- Zajęcia na leśnych ścieżkach poznawczych,
- Spotkania z ciekawymi ludźmi,
- Konkursy i olimpiady o tematyce przyrodniczej, leśnej i ekologicznej.
Struktura organizacyjna
Leśny Zakład Doświadczalny SGGW w Rogowie składa się obecnie z pięciu jednostek organizacyjnych:
- Arboretum
- Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
- Nadleśnictwo z gospodarstwem szkółkarskim
- Ośrodek Hodowli Zwierzyny
- Gospodarstwo Rolnicze w Puczniewie
Historia
Na mocy Dekretu Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 17 września 1918 roku powstaje państwowa uczelnia akademicka pod nazwą Królewsko – Polskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (po odzyskaniu przez Polskę niepodległości otrzymała nazwę Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego). Początkowo istnieją w szkole dwa Wydziały Rolniczy i Leśny. Wykształcenie dobrego absolwenta wymagało oprócz wiedzy teoretycznej szeregu ćwiczeń praktycznych. Poza tym konieczność posiadania własnego lasu przez Wydział Leśny wynikała z potrzeby stworzenia odpowiednich warunków do wykonywania prac badawczych przez pracowników naukowych Uczelni. Obiektem badań naukowych i ćwiczeń studenckich powinno być wzorowe gospodarstwo leśne. Zadania i obowiązki obiektu doświadczalnego, które określono na początku lat 20-tych XX wieku nie straciły nic na aktualności i powinny odpowiadać następującym warunkom:
- Lasy Doświadczalne stanowią teren do badań i doświadczeń naukowych, przyczyniając się do postępu w naukach leśnych. Doświadczenia naukowe stosowane w praktyce potwierdzają słuszność teorii głoszonych na wykładach lub zawartych w fachowej literaturze.
- Lasy Doświadczalne stanowią dla studentów teren do ćwiczeń praktycznych z różnych gałęzi wiedzy leśnej. Ćwiczenia te mają na celu praktyczne zapoznanie studentów z zasadami techniki organizowania i wykonywania prac leśnych oraz zaznajomienie z nowymi technikami i technologiami stosowanymi w gospodarstwie leśnym.
- Lasy Doświadczalne stanowią wzorowe gospodarstwo leśne, w których studenci mogą obserwować i zapoznawać się z przebiegiem praktycznych, wzorowo wykonywanych prac leśnych zarówno technicznych jak i organizacyjnych.
- Lasy Doświadczalne stanowią również teren praktycznej współpracy zawodowej między personelem naukowym poszczególnych Katedr, umożliwiającej wymianę poglądów i rozwiązywanie kompleksowych zagadnień naukowych.
Pracownicy naukowi zachowywali pewną łączność z praktyką, która niejednokrotnie podsuwała aktualne problemy do naukowego opracowania, a personel zawodowy Lasów Doświadczalnych, stykając się z naukowcami łatwiej mógł utrzymywać gospodarstwo doświadczalne na wysokim poziomie. W tym celu, dla zaspokojenia potrzeb Wydziału Leśnego, na mocy rozporządzenia Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Publicznych z dnia 15 lipca 1919 roku SGGW przejęła w zarząd nadleśnictwo w Skierniewicach. Obejmowało ono leśnictwa: Łyszkowice, Puszczę Mariańską, Rudę, Strzelnę i Zwierzyniec, o łącznej powierzchni 9 000 ha. Otrzymało ono nazwę Skierniewickiego Naukowo-Doświadczalnego Nadleśnictwa SGGW. Budżetowo należało do MRiDP i tylko Rektor Szkoły posiadał w stosunku do tego nadleśnictwa prawa i przywileje Zarządu Okręgowego Dóbr Państwowych. Działanie dwóch władz na jednym terenie nastręczało wiele trudności i dlatego z dniem 1 lipca 1921 roku leśnictwa: Łyszkowice, Puszcza Mariańska i Ruda zostały oddane Zarządowi Okręgowemu Dóbr Państwowych, natomiast Szkoła zatrzymała dwa leśnictwa: Strzelnę i Zwierzyniec, o powierzchni 1960 ha. Ze względu na to, że w Lasach Doświadczalnych sprawy naukowe, dydaktyczne i gospodarcze musiały być skoordynowane, postanowiono wydzielić je z Państwowego Gospodarstwa Leśnego. Stanowiły one bowiem nierozłączną całość z Wydziałem i były jak gdyby laboratorium terenowym dla zakładów naukowych. Zasady gospodarowania w tych leśnictwach zostały ujęte w akcie prawnym i brzmiały: „…Dla umożliwienia doświadczalnictwa z zakresu nauk leśnych, jak również dla ułatwienia słuchaczom Szkoły nabywania wiadomości praktycznych Ministerstwo Rolnictwa i Dóbr Państwowych przekazuje Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego do niezależnego i wyłącznego zawiadywania, tak pod względem gospodarczym, jak i budżetowym, na użytek Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie obręb Zwierzyniec i Strzelna…”. W 1927 roku leśnictwo Zwierzyniec, o powierzchni około 760 ha, zostało oddane Dyrekcji Lasów Państwowych i odtąd Szkoła miała tylko jedno, ale własne, leśnictwo Strzelna koło Rogowa, o powierzchni 1201 ha. Składało się ono z sześciu obchodów: Doliska – 202 ha, Górki – 207 ha, Jasień – 134 ha, Wilczy Dół i Zimna Woda – 515 ha i Zacywilki – 143 ha. Stan taki trwał do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. W czasie okupacji Lasy Doświadczalne przestały istnieć jako samodzielna jednostka gospodarcza. Zostały włączone w skład nadleśnictwa administracyjnego Rogów razem z sąsiednimi leśnictwami państwowymi Lipce i Głuchów oraz niewielkimi lasami prywatnymi. Od stycznia 1945 roku Lasy Doświadczalne faktycznie powróciły do uczelni. Formalne przekazanie tych lasów przez Dyrekcję Naczelną Lasów Państwowych nastąpiło 29 maja 1945 roku, na mocy pisma, którego fragment brzmi: „…Przychylając się do wniosku w sprawie potrzeby rozporządzania przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego terenem leśnym dla celów dydaktycznych oraz badawczych i naukowo doświadczalnych, Dyrekcja Naczelna Lasów Państwowych reaktywując stan z okresu przed 1 września 1939 roku i opierając się na przepisach art. 2 dekretu z dnia 30 września 1936 roku o państwowym gospodarstwie leśnym, wyraża zgodę na przejęcie leśnictwa Strzelna pod zarząd Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego…”. W styczniu 1947 roku na mocy porozumienia z Ministerstwem Leśnictwa Szkoła otrzymała na podstawie umowy dzierżawnej sąsiednie leśnictwa: Głuchów i Lipce oraz uroczysko Popień, o łącznej powierzchni 2 191 ha, oraz z Funduszu Ziemi 30 ha ziemi ornej na terenie osady Rogowa, wsi Kiełbasy i Marianowa. Na mocy uchwały Rady Ministrów z dnia 1 stycznia 1955 roku lasy pozostające w zarządzie Szkoły zostały wyłączone z Ministerstwa Leśnictwa i przekazane Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego dla celów naukowo-dydaktycznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Otrzymały nazwę „Lasy Doświadczalne Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego”, a ostateczną formę organizacyjną i prawną uzyskały na mocy zarządzenia Ministrów: Szkolnictwa Wyższego i Finansów z dnia 12 lutego 1960 roku. W 1970 roku, na mocy decyzji Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego do lasów szkolnych przyłączono dwa uroczyska: Prusy i Rogów, stanowiące niegdyś własność prywatną, o łącznej powierzchni 206 ha. Od 2010 roku w zarządzie SGGW LZD w Rogowie znajduje się teren dawnego Rolniczego Zakładu Doświadczalnego SGGW Puczniew (wcześniej w dzierżawie firmy SEKU-ROL). Obecna nazwa to Gospodarstwo Rolnicze Puczniew. Tereny Gospodarstwa to ponad 640 ha pól uprawnych i łąk położonych nad rzeką Ner w Gminie Lutomiersk.
Warunki przyrodnicze
Lasy SGGW znajdują się w północno-wschodniej części Wyżyny Łódzkiej, między 51°45′ i 51°55′ szerokości północnej i 19°50′ a 20°10′ długości wschodniej. Wysokość nad poziom morza waha się od 146 do 223 metrów. Tereny te leżą w dorzeczu Rawki, Mrogi, Skierniewki i Bobrówki – prawych dopływów Bzury. Są to północne krańce Małopolskiej Krainy Przyrodniczo – Leśnej w ramach Dzielnicy Łódzko – Opoczyńskiej i Mezoregionu Sieradzko – Łódzkiego. Administracyjnie lasy doświadczalne są położone na terenie województwa łódzkiego w granicach 6 gmin, tj.: Rogowa, Jeżowa, Głuchowa, Żelechlinka, Lipiec Reymontowskich oraz Łyszkowic. Większość lasów SGGW, składających się z 12 uroczysk, występuje na morenie dennej pagórkowatej, z suchymi dolinami o charakterze rynnowym, zajmując głównie tereny równinne i faliste, gdzie w okresie drugiego zlodowacenia wykształciły się żyzne na ogół gleby z wierzchnią warstwą utworów pyłowych, zalegających na glinach zwałowych lub piaskach glinianych. Jedynie niewielki kompleks leśny Gutkowice, leżący na linii moreny czołowej, charakteryzuje się ubogimi glebami piaszczystymi. Żyzność gleb na obszarze występowania lasów SGGW stała się powodem niskiej jego lesistości (12,8%), odbiegającej od średniej krajowej (27,8%), oraz znacznego rozdrobnienia kompleksów leśnych w tym regionie, ponieważ gleby te od dawna przeznaczano na użytki rolne. Pod względem wilgotności gleby lasów rogowskich, poza małymi powierzchniami w dolinie Rawki i Mrogi oraz wałami ozowymi w uroczysku Gutkowice, należą do gleb świeżych o poziomie wody gruntowej znajdującej się poniżej zasięgu korzeni drzew. Klimat Rogowa, charakterystyczny dla warunków Polski nizinnej, cechują (według danych miejscowej stacji meteorologicznej): średnia wieloletnia opadów atmosferycznych na poziomie 596 mm i średnia roczna temperatura powietrza +7,2ºC. Absolutne minimum temperatury powietrza wynosi –34,0ºC, a absolutne maksimum +35,2ºC. Okres bezprzymrozkowy wynosi 150 dni, przeciętna zaś długość okresu wegetacyjnego 210 dni. Zróżnicowanie fitosocjologiczne i typologiczne lasów rogowskich wynika zarówno z warunków glebowo-geomorfologicznych i mikroklimatycznych, jak też z położenia na granicy naturalnego występowania jodły, buka i świerka, a także z działalności człowieka. Wśród głównych zbiorowisk roślinnych dominują aktualnie grądy, a wśród wyróżnionych typów siedliskowych lasu: lasy świeże (40%) i lasy mieszane świeże (43%). Należy podkreślić, że korzystne zmiany, jakie zaszły w siedliskach lasów SGGW w ostatnich 60. latach, w dużej mierze są efektem gospodarki leśnej, wykluczającej grabienie ściółki, wypasy bydła oraz protegowanie w drzewostanach sosny. Aktualny skład gatunkowy drzewostanów w lasach rogowskich nie w pełni jeszcze odpowiada teoretycznym możliwościom produkcyjnym siedlisk, mimo trwającej już ponad 50 lat intensywnej przebudowy.